VT-Berlin-Leipzig V1.03

Als je vandaag de dag door het Duitse spoorwegland rijdt, ontdek je links en rechts van de sporen veel dingen die naar het verleden verwijzen. Er zijn routes waar dit meer het geval is en die waar dat minder het geval is. En: met elk voorbijgaand jaar vervagen de sporen van het oude meer en meer. Wat maakt het uit wat er voorbij raast als we met 200 km/u en sneller van de ene stad naar de andere zoeven. Ik wil u graag uitnodigen om de route Berlijn – Leipzig van dichterbij te bekijken.

Onze add-on houdt bewust de sporen van het verleden levend, zelfs als dingen geleidelijk verdwijnen in de echte wereld. Je kunt zo'n add-on niet vastpinnen op één dag. Dingen verdwijnen in zeer korte tijd, wat gisteren was, is vandaag weg. Laten we eens denken aan alle seinhuizen: in het verleden vormden ze het beeld van een lijn, waren ze de geest en de ziel van de spoorwegoperaties, voordat de elektronica ze veranderde in relikwieën die bevrijd waren van de inhoud.

In Berlijn - Leipzig vinden we ze nog links en rechts van het spoor. De add-on speelt zich af tussen 2006 en 2015. Vandaag de dag zijn dingen die in 2006 nog bestonden al verdwenen. Nu meer hierover:

In Berlijn begon de lijn ooit bij het Anhalter Bahnhof aan de Askanischer Platz met zijn grote, majestueuze stationshal. De Tweede Wereldoorlog en de daaruit voortvloeiende politieke omstandigheden verwoestten dit gebouw en maakten de sporen onbruikbaar. De verwoesting door bommen uit de Tweede Wereldoorlog werd gevolgd door de sloop in 1959, waarbij het portaal, dat tot op de dag van vandaag bewaard is gebleven, bleef als een triest aandenken aan zijn vroegere pracht. Vandaag de dag rijden onze treinen in westelijke richting langs het voormalige station Anhalter.

De grote ronde loods van het Anhalter Bahnhof dient als opslag- en presentatiefaciliteit voor zijn historische schatten in het Duitse Techniekmuseum. Naast de loods staat een stalen watertoren, die we kunnen zien als we de noord-zuidtunnel verlaten en links uit het raam kijken.

Het spoorwegterrein van het Anhalter Bahnhof strekte zich uit tot aan het zuidelijke deel aan de Priesterweg, waarvan een watertoren, ook van staal, in de verte getuigt. Die passeren we als we Berlijn Südkreuz hebben verlaten, net voor de aansluiting op de Dresdner Bahn.

De Anhalter Bahn stond ten laatste sinds de bouw van de Muur in 1961 stil, alleen de S-Bahn liep naar Lichterfelde Süd. Direct ten zuiden daarvan wordt het stadsgebied van Berlijn verlaten. Tot Großbeeren was er in de DDR-tijd weinig treinverkeer.

In Großbeeren bereiken en steken we de "Berlijnse Buitenring" over, een spoorring die rond het verdeelde Berlijn leidde en nog steeds rond het herenigde Berlijn leidt. Het seinhuis "Ghd", het centrale wisselpunt voor het station Genshagener Heide en de spoorwegfaciliteiten naar Ludwigsfelde, is nog steeds een leeg gebouw dat getuigt van zijn vroegere belang. Passagiers- en vooral goederentreinen naar Halle, Leipzig, Erfurt kwamen hier vanuit Schönefeld (we kunnen dit deel van de lijn in de aanbouw in ieder geval tot aan het Selchow-knooppunt laten rijden).

Aan de rechterkant passeren we de autofabriek Ludwigsfelde, die zich uitstrekt van de "Berliner Außenring" tot het station van Birkengrund. Direct daarna rijden we onder de snelweg A10 door, de "Berliner Ring" en bereiken we Ludwigsfelde, waarvan het oude stationsgebouw, gebouwd in 1880, nu een monumentaal gebouw is en getuigt van de begindagen van de Anhalter Bahn.

Hetzelfde geldt voor het stationsgebouw in Trebbin. Bij de ingang van het station van Trebbin ziet u een modern ogend torenseinhuis "Tn", dat het verkeer op het station regelde tot 2006, toen een elektronisch seinhuis zijn taken overnam. Het seinhuis werd gesloopt. Het station, waar je in de jaren 80 van de vorige eeuw nog kaartjes kon kopen, het stationsrestaurant, waar je wat wachttijden warm en droog kon overleven, en de kantoren van de treindienstleider zijn nu verlaten, deels achter dichtgemetselde ramen.

Hetzelfde lot werd gedeeld door het seinhuis ten oosten van het goederenemplacement Luckenwald, dat ooit de stad en de omgeving bevoorraadde en nu een grote woestenij is. We herdenken dit door het seinhuis "Ld" te laten staan.

Ten zuiden van Luckenwalde loopt de route door het voormalige militaire gebied van Zinna – hier was vroeger het station Forst Zinna en de halte van het Zinna-klooster. Op 19 januari 1988 vond er een ernstig spoorwegongeval plaats op het station van Forst Zinna, waarbij de D716 met 211 006 vooraan met 120 km/u ongeremd tegen een tank reed die op het spoor kapot was gegaan. Er vielen 6 doden, waaronder twee machinisten in de cabine van de 211 en 33 gewonden. We herinneren ons het kazernegebied met een paar ruïnes en wachttorens. Op de plaats waar de "zinkende" uitkijktoren staat, vond het treinongeluk plaats.

Als we Jüterbog binnenrijden, zijn aan de linkerkant de overblijfselen van het oude spoorwegdepot te zien – ronde loods, sociaal gebouw en watertoren – die niet nodig was in het kader van het transportproject van de Duitse Eenheid 8 – waartoe de Anhalter Bahn behoort – en verdwenen. In Jüterbog zien we ook oude seinhuizen: het torenseinhuis "Jb" en het seinhuis "B3", beide niet meer in bedrijf.

De volgende oude spoorweggebouwen komen pas weer in zicht in Lutherstadt Wittenberg. Het grote stationsgebouw werd in 2015 gesloopt om plaats te maken voor de verplaatsing van het perron van de lijn Falkenberg – Roßlau. Dit is bedoeld om de overstapregeling te verbeteren en aan de zijkant van het busstation wordt een nieuw stationsgebouw gebouwd.

Vrij onopvallend is de aftakking in Pratau achter de Elbebrugging. Ooit leidde het naar Torgau en in Pretzsch was er een aftakking naar Eilenburg. Een prachtige route die eerst door de uiterwaarden van de Elbe leidde en vervolgens door de Dübense Heide via Bad Schmiedeberg, Bad Düben, die de auteur zelf enkele jaren gebruikte. Vandaag de dag leidt de lijntak naar Pretzsch een nogal triest bestaan, het reizigersverkeer is opgeschort.

Ook niet zichtbaar, in het beste geval herkenbaar aan het verloop van de lijn: Achter Pratau begon ooit een testbaan van de Deutsche Reichsbahn. Omdat de route hier 23 km kaarsrecht loopt, was hij geschikt voor hogesnelheidstests. Op 11 oktober 1972 haalde stoomlocomotief 18 201 een snelheid van 182,5 km/h en is sindsdien de snelste operationele stoomlocomotief ter wereld (tegenwoordig 02 201).

Blijkbaar oude dingen komen we in Bergwitz weer tegen: eerst het oude blokstation, dan de pas gerenoveerde paal 107, die een seinhuis en slagboompaal was en aan de linkerkant van de oude brikettenfabriek.

De stationsgebouwen van de volgende stations, met uitzondering van Burgkemnitz, leiden vandaag de dag een treurig bestaan; Ongebruikt en besmeurd wachten ze op hergebruik of de sloopkogel. Een onopvallend oud huis rechts van de route in Gräfenhainichen was ooit het seinhuis "Ghn" voor het station.

Het stationsgebouw in Burgkemnitz werd in 2009 gerenoveerd en huisvest sindsdien kaartverkoop, een bistro en commerciële kantoren.

In Muldenstein zien we links van de spoorlijn drie grote schoorstenen. Ze maakten ooit deel uit van de eerste Duitse elektriciteitscentrale die uitsluitend elektriciteit opwekte voor de elektrische tractie van de spoorlijn. De schoorstenen vielen in 2010 en worden verondersteld als een trots monument te staan, althans in de aanbouw.

In het verleden, als je in Bitterfeld kwam, merkte het oog de enorme chemische combine ten westen van de spoorlijn op. Hier werd voornamelijk chloorchemie gebruikt. Voor de chemische fabriek was een groot goederenstation. Het eerste wat je hoorde was de typische Bitterfeld geur. Als de lucht erg vochtig was, waren de groene afscheurvonken van de elektrische locomotieven merkbaar. Het koper van de bovenleidingen reageerde met het chloor in de lucht om koperchloride te vormen, dat verantwoordelijk was voor deze groene vonken.

Tegenwoordig is het goederenstation een zonne-energiecentrale en is er een enorm industriepark overgebleven van de chemische fabriek. De lucht is weer helder, de afscheurvonken blauwachtig.

Achter Bitterfeld verlaten we de Anhalter Bahn, die doorgaat naar Halle/Saale en verder gaat op de lijn Dessau – Leipzig. In Delitzsch, achter het benedenstation – gelegen in het zuidwesten – valt het stationsgebouw van het bovenstation op de lijn Cottbus – Halle/Saale op. Dit prachtige oude gebouw wordt gebruikt voor culturele doeleinden en zal dus worden behouden - gerenoveerd en geklasseerd.

Als we in Leipzig aankomen, wordt we als eerste begroet door het oude seinhuis van Neuwiederitzsch. Op het station Leipzig - Mockau zijn de seinhuizen "B1" en "W2" nog in dienst. Bij de ingang van het centraal station van Leipzig, achter de Berlijnse brug, worden we begroet door het in onbruik geraakte commandoseinhuis "B10", gevolgd door het rangeerseinhuis "R9" en het in onbruik geraakte depot van Leipzig West. Direct achter het depot van Leipzig West stond het grote torenseinhuis "B3", dat het station domineerde. Deze werd het slachtoffer van de aanleg van de stadstunnel van Leipzig, het stond gewoon in de weg van de nieuwe wegen.

Minstens zo opvallend en bekend is de bouw van de treindienstleider op perron 12/13. Het werd in 2014 gesloopt omdat het de uitbreiding van het ICE-platform in het kader van het transportproject Deutsche Unity 8 in de weg stond. Ik heb het Forum destijds gevraagd rail-sim.de of het gebouw behouden moest blijven en heb mij daarbij aangesloten. Als het je stoort, kun je het ook verwijderen met behulp van de trackeditor.

Nu zijn we aangekomen in Leipzig Hbf. Een historische stationshal uit 1905, ooit het grootste eindpunt van Europa, verdeeld in Pruisische en Saksische stations, maar door de ontmanteling sinds 1995 overtroffen door de stations Frankfurt, München, Zürich en Paris Est (qua aantal sporen).